1
00:00:02,300 --> 00:00:04,075
De A van anarchie
2
00:00:04,075 --> 00:00:05,850
EIGENDOM
3
00:00:06,350 --> 00:00:10,780
Anarchisten hebben een welverdiende
reputatie als het gaat om eigendom.
4
00:00:11,220 --> 00:00:13,400
“Ohh - ze slaan de Starbucks in!”
5
00:00:14,700 --> 00:00:16,500
“Oh mijn Go-”
-"Gangster."
6
00:00:16,550 --> 00:00:17,660
"Ohhhhhhhhhh!"
7
00:00:18,400 --> 00:00:21,950
Doelgericht vandalisme
en sabotage worden
8
00:00:22,050 --> 00:00:24,600
door liberalen, politici
en commerciële media vaak gebruikt
9
00:00:24,700 --> 00:00:29,320
om het anarchisme af te schilderen
als hersenloos hooliganisme.
10
00:00:30,420 --> 00:00:33,060
Dit kleinschalig vandalisme
11
00:00:33,060 --> 00:00:35,700
is meer dan een
oppervlakkige uitbarsting
12
00:00:35,700 --> 00:00:40,800
van ongerichte woede of vijandige rituelen
tegen Starbucks-ruiten.
13
00:00:42,860 --> 00:00:44,800
Het staat symbool voor
een bredere aanval op
14
00:00:44,850 --> 00:00:47,060
de filosofische en
juridische onderbouwing
15
00:00:47,060 --> 00:00:49,450
van de staat en het kapitalisme.
16
00:00:51,850 --> 00:00:55,250
Oervader van het anarchisme
Pierre-Joseph Proudhon
17
00:00:55,300 --> 00:00:58,840
vatte deze spanning
175 jaar geleden samen
18
00:00:58,840 --> 00:01:01,480
met de woorden
'eigendom is diefstal'.
19
00:01:02,360 --> 00:01:04,939
Elke machtsstructuur is
geworteld in een ideologie.
20
00:01:04,939 --> 00:01:07,900
Een gedeeld geloof in
deze ideologie is wat
21
00:01:07,900 --> 00:01:10,070
deze machtsstructuren
in het zadel houdt.
22
00:01:10,070 --> 00:01:13,850
Onder het kapitalisme is het gebouw
van sociale overheersing gebouwd
23
00:01:13,900 --> 00:01:15,900
op de collectieve illusie
van privé-eigendom
24
00:01:16,050 --> 00:01:19,050
en de heiligverklaarde
'vrije markt'.
25
00:01:19,500 --> 00:01:22,040
Elke poging om deze logica
aan te vechten zal daarom
26
00:01:22,040 --> 00:01:24,580
op tegenstand stuiten
van het systeem
27
00:01:24,580 --> 00:01:26,540
van geïndoctrineerde
aanhangers en zal zeker
28
00:01:26,540 --> 00:01:30,450
de aandacht trekken van de repressieve en
recuperatieve functies van de staat.
29
00:01:30,860 --> 00:01:32,350
Het spreekwoord luidt -
30
00:01:32,450 --> 00:01:34,980
men kan geen omelet maken
zonder eieren te breken.
31
00:01:34,980 --> 00:01:36,880
Het kapitalisme werp
je zeker niet omver
32
00:01:36,880 --> 00:01:39,200
zonder te knoeien met
de spullen van mensen.
33
00:01:39,320 --> 00:01:41,380
Dus... wat is eigendom eigenlijk?
34
00:01:41,620 --> 00:01:43,640
Wat hebben anarchisten ertegen?
35
00:01:44,040 --> 00:01:45,600
Privé-eigendom is
een juridisch begrip
36
00:01:45,700 --> 00:01:49,700
om eigendom af te bakenen
en voor overheersing.
37
00:01:49,800 --> 00:01:52,060
De regels zijn zo ingebakken
in de sociale structuur
38
00:01:52,060 --> 00:01:54,320
van ons dagelijks leven dat je
gemakkelijk vergeet
39
00:01:54,320 --> 00:01:56,530
dat ze vloeibaar zijn,
veranderlijk en dat
40
00:01:56,530 --> 00:01:59,940
ze vele verschillende vormen
hebben aangenomen in de geschiedenis.
41
00:02:00,420 --> 00:02:04,500
Van de statenloze Anishinaabe-volkeren van
de Three Fires Confederacy,
42
00:02:04,550 --> 00:02:06,750
tot de enorme staatsgeleide bedrijven
43
00:02:06,800 --> 00:02:09,600
van de Sovjet-Unie, vormen de verschillen
in de fundamentele opvattingen
44
00:02:09,650 --> 00:02:13,000
over eigendom wezenlijk de
45
00:02:13,100 --> 00:02:16,580
sociale verhoudingen, de ontwikkeling
van cultuur en de werking
46
00:02:16,580 --> 00:02:19,500
van macht en gezag
in hun samenlevingen.
47
00:02:20,140 --> 00:02:22,225
In het grootste deel van
de wereld bestaan vandaag
48
00:02:22,225 --> 00:02:24,310
nationale en culturele verschillen
voornamelijk als
49
00:02:24,310 --> 00:02:26,255
gelokaliseerde variaties
van een eenvormige,
50
00:02:26,255 --> 00:02:28,300
mondiale kapitalistische
economie.
51
00:02:28,540 --> 00:02:30,600
De dominante ideologie van
dit rijk is een
52
00:02:30,650 --> 00:02:34,300
consument-aangedreven individualisme -
een wereldbeeld van
53
00:02:34,400 --> 00:02:38,050
een door bedrijven gedomineerd systeem dat
privé-eigendom gelijkstelt aan
54
00:02:38,100 --> 00:02:40,760
keuzevrijheid,
of zelfs vrijheid zelf.
55
00:02:41,640 --> 00:02:44,260
Natuurlijk was het
niet altijd zo.
56
00:02:45,300 --> 00:02:49,250
Het kapitalisme ontstond in Europa,
waar de groeiende rijkdom en macht
57
00:02:49,300 --> 00:02:52,030
van rijke landeigenaren,
kooplieden en financiers
58
00:02:52,030 --> 00:02:55,660
geleidelijk het systeem
begon te ontrafelen en de
59
00:02:55,660 --> 00:02:57,540
feodale maatschappelijke
verhoudingen te ontmantelen.
60
00:02:58,050 --> 00:02:59,500
Voorheen werd een groot
deel van het land en
61
00:02:59,510 --> 00:03:01,800
de natuurlijke hulpbronnen
die nodig zijn om te overleven
62
00:03:01,850 --> 00:03:03,700
beschouwd als de meent.
63
00:03:03,750 --> 00:03:06,450
Niemand had het in eigendom.
64
00:03:06,450 --> 00:03:10,750
Zelfs in christelijke agrarische samenlevingen
waar het kapitalisme als eerst ontstond,
65
00:03:10,800 --> 00:03:13,013
heerste de opvatting
dat de aarde en de
66
00:03:13,013 --> 00:03:15,332
overvloed van de natuur
God toebehoorde en
67
00:03:15,332 --> 00:03:17,450
slechts werd beheerd
door zijn vertegenwoordigers
68
00:03:17,450 --> 00:03:20,400
op aarde, de kerk
en de monarchie.
69
00:03:21,240 --> 00:03:23,250
De overstap naar het kapitalisme
werd mogelijk gemaakt
70
00:03:23,300 --> 00:03:25,650
door grootschalige
commodificatie.
71
00:03:25,800 --> 00:03:29,860
Deze werkwijze is bij marxisten
bekend als kapitaalvorming,
72
00:03:29,860 --> 00:03:33,400
wat neerkomt op door de
staat toegestane diefstal.
73
00:03:33,400 --> 00:03:36,750
Met een wrede goocheltruc worden
objecten zonder monetaire waarde
74
00:03:36,800 --> 00:03:38,600
wettelijk omgezet in grondstoffen
75
00:03:38,600 --> 00:03:41,570
die eigendom kunnen worden
en verhandeldbaar.
76
00:03:41,570 --> 00:03:43,960
De anti-koloniale theoreticus Yellowknives Dene
Glen Coulthard beschrijft het
77
00:03:43,960 --> 00:03:46,350
als “de gewelddadige
78
00:03:46,350 --> 00:03:51,650
transformatie van niet-kapitalistisch
leven in kapitalistisch leven.”
79
00:03:51,650 --> 00:03:55,150
Het grote omheinen begint
eind 15e eeuw,
80
00:03:55,150 --> 00:03:58,300
wanneer hectare na hectare
van de Britse commons wordt opgebroken
81
00:03:58,350 --> 00:04:01,350
en gecommodificeerd
in individuele percelen.
82
00:04:01,350 --> 00:04:06,240
Tegelijkertijd beginnen Spaanse
en Portugese handelaren
83
00:04:06,240 --> 00:04:08,520
met hun invasie en het plunderen
van de nieuwe wereld.
84
00:04:10,100 --> 00:04:13,750
Als onderdeel van hun genocidale kolonisatie
van het zogenoemde Amerika
85
00:04:13,800 --> 00:04:17,335
leggen Europese kolonisten dit nieuwe
systeem van privé-grondbezit op
86
00:04:17,335 --> 00:04:19,900
aan inheemse volken met
een hele andere
87
00:04:19,900 --> 00:04:23,750
opvatting over eigendom - een waarin mensen
tot het land behoren,
88
00:04:23,800 --> 00:04:25,800
niet andersom.
89
00:04:26,280 --> 00:04:29,300
Vervolgens wordt dit koloniale proces
van commodificatie toegepast
90
00:04:29,350 --> 00:04:31,150
op de medemens.
91
00:04:32,120 --> 00:04:35,500
In de eeuwen erna ontvoeren
Europese slavenhandelaren
92
00:04:35,500 --> 00:04:37,500
miljoenen Afrikanen en reduceren
93
00:04:37,509 --> 00:04:40,735
hun juridische status tot
roerend eigendom en verkopen hen
94
00:04:40,735 --> 00:04:43,960
aan de eigenaars van
enorme agrarische plantages.
95
00:04:43,960 --> 00:04:47,550
De enorme rijkdommen die deze gestolen
grond en arbeid opleveren,
96
00:04:48,000 --> 00:04:50,025
verstevigt de macht van een
opkomende kapitalistische klasse
97
00:04:50,025 --> 00:04:54,479
die als springplank dient voor
daaropvolgende veroveringsoorlogen.
98
00:04:54,479 --> 00:04:57,139
Met deze golven
van Euro-Amerikaanse
99
00:04:57,139 --> 00:04:59,800
expansie brengt het
omheinen van nieuwe landen,
100
00:04:59,800 --> 00:05:02,300
het creëren van nieuwe markten
en de verspreiding
101
00:05:02,350 --> 00:05:05,850
van kapitalistische sociale
relaties, wereldwijd.
102
00:05:09,540 --> 00:05:13,000
Opvattingen over privé-eigendom
passen zich na verloop van tijd aan.
103
00:05:13,100 --> 00:05:15,900
Door een ingebakken streven
naar constante groei
104
00:05:15,950 --> 00:05:19,250
moet het kapitalisme zich
voortdurend aanpassen,
105
00:05:19,300 --> 00:05:22,600
misvormen en zich
opnieuw uitvinden.
106
00:05:22,650 --> 00:05:26,050
Technologische vooruitgang bracht een
revolutie teweeg bij de productie
107
00:05:26,100 --> 00:05:28,500
en vervoer van producten.
108
00:05:28,500 --> 00:05:30,850
Tegelijk vertroebelen de
eigendomsverhoudingen door
109
00:05:30,950 --> 00:05:33,849
de opkomst van bedrijven
in handen van de overheid,
110
00:05:33,849 --> 00:05:37,350
beleggingsinstellingen en
financiële schuld-instrumenten.
111
00:05:37,400 --> 00:05:39,850
De logica van de
commoditeiten-vorm blijft
112
00:05:39,900 --> 00:05:41,855
nieuwe gebieden koloniseren.
113
00:05:41,855 --> 00:05:44,350
Van intellectuele eigendom,
tot genetische blauwdrukken,
114
00:05:44,400 --> 00:05:46,650
tot informatie zelf.
115
00:05:48,680 --> 00:05:51,950
Het gevolg is een wereld waar
bijna al het denkbare
116
00:05:51,950 --> 00:05:54,050
is omgezet in eigendom.
117
00:05:54,100 --> 00:05:56,039
Dit eigendom is in toenemende mate
118
00:05:56,039 --> 00:05:57,979
in handen van een krimpende groep
119
00:05:57,980 --> 00:06:00,550
onvoorstelbaar rijke individuen.
120
00:06:01,860 --> 00:06:04,740
Dit oppotten van middelen
door een kleine minderheid
121
00:06:04,740 --> 00:06:07,350
vindt zijn weerslag
in de explosieve
122
00:06:07,400 --> 00:06:11,020
groei van extreme armoede
bij de meerderheid van de bevolking.
123
00:06:11,020 --> 00:06:13,880
In het Zuiden huren
olie- en mijnbouwbedrijven
124
00:06:13,880 --> 00:06:16,740
paramilitaire doodseskaders
in om
125
00:06:16,740 --> 00:06:19,669
dorpsbewoners te verdrijven
naar de favela's,
126
00:06:19,669 --> 00:06:22,350
sloppenwijken en
mega-sloppenwijken
127
00:06:22,350 --> 00:06:24,350
die uit hun voegen barsten.
128
00:06:24,640 --> 00:06:29,050
Intussen in de zogenaamde 'ontwikkelde wereld',
zijn miljoenen mensen dakloos
129
00:06:29,100 --> 00:06:32,900
terwijl er tien keer meer
woningen leeg staan,
130
00:06:32,700 --> 00:06:35,559
stilletjes waarde te vergaren voor
onroerendgoed-speculanten
131
00:06:35,560 --> 00:06:40,240
en investeringsfondsen die eigendom
zijn van publieke pensioenfondsen.
132
00:06:40,950 --> 00:06:44,100
Deze niveaus van diepgewortelde
ongelijkheden steunen op
133
00:06:44,150 --> 00:06:45,900
de massale toepassing
van staatsgeweld
134
00:06:46,400 --> 00:06:48,500
en het geïnternaliseerde gevoel
van collectieve
135
00:06:48,500 --> 00:06:51,500
hulpeloosheid die
dit geweld voortbrengt.
136
00:06:52,220 --> 00:06:55,000
Maar dit fatalisme kent
grenzen en velen zien
137
00:06:55,050 --> 00:06:57,050
wat het regime van
privé-eigendom echt is: -
138
00:06:57,150 --> 00:06:58,795
een sociale oorlog.
139
00:06:58,795 --> 00:07:00,950
En handelen dienovereenkomstig.
140
00:07:02,560 --> 00:07:07,500
Wereldwijd staan anarchisten
vooraan stedelijke kraakbewegingen.
141
00:07:07,650 --> 00:07:10,100
Door leegstaande gebouwen open te breken
en deze om te vormen tot
142
00:07:10,150 --> 00:07:13,240
sociale centra en
collectieve huisvesting.
143
00:07:13,240 --> 00:07:16,075
In landelijke gebieden
bezetten gemeenschappen
144
00:07:16,075 --> 00:07:19,700
van ontheemde boeren grond
van private of staatsbedrijven
145
00:07:19,900 --> 00:07:22,750
en verdedigen zich tegen
dreigende uitzettingen,
146
00:07:22,800 --> 00:07:24,750
terwijl inheemse groepen
de wapens opnemen,
147
00:07:24,750 --> 00:07:26,700
de ontwikkeling van
projecten tegenhouden
148
00:07:26,750 --> 00:07:29,720
en kolonisten uit
hun grondgebied verjagen.
149
00:07:32,920 --> 00:07:35,200
Anarchisten scherpen hun
vervalsings-vaardigheden aan,
150
00:07:35,250 --> 00:07:37,119
drukken valse identiteitspapieren,
151
00:07:37,120 --> 00:07:39,560
staatsvaluta en reischeques
152
00:07:39,560 --> 00:07:42,000
voor gewapende verzetsbewegingen
wereldwijd.
153
00:07:42,840 --> 00:07:45,419
Andere anarchisten,
zoals de Griekse kameraden
154
00:07:45,419 --> 00:07:47,999
van de Revolutionaire Strijd,
155
00:07:47,999 --> 00:07:50,465
verrichten gewapende onteigeningen,
beroven banken
156
00:07:50,465 --> 00:07:52,930
voor de financiering van hun
aanvallen op de staat.
157
00:07:52,600 --> 00:07:56,830
Anarchisten hebben supermarkten
afgesloten en genoeg
158
00:07:56,830 --> 00:07:58,850
voedsel ontsloten om de
hele buurt te voorzien,
159
00:07:58,900 --> 00:08:01,050
terwijl anderen omheiningen
hebben neergehaald
160
00:08:01,050 --> 00:08:04,120
om gemeenschappelijke tuinen
en autonome parken aan te leggen.
161
00:08:04,120 --> 00:08:06,680
De strijd om het anarchisme
is vooral een strijd
162
00:08:06,680 --> 00:08:10,150
om de vervreemding en uitbuiting
van sociale relaties van het
163
00:08:10,150 --> 00:08:12,350
kapitalisme te vervangen
door relaties
164
00:08:12,400 --> 00:08:14,650
op basis van solidariteit
en wederzijdse hulp.
165
00:08:14,750 --> 00:08:17,005
Het betekent een de-commodificatie
van ons leven
166
00:08:17,005 --> 00:08:19,200
en van alle spullen die nodig
zijn voor een goed leven.
167
00:08:19,250 --> 00:08:20,950
Het betekent de meent heroveren...
168
00:08:20,950 --> 00:08:23,350
en alles wat ze van
ons gestolen hebben.